Why we made HAG
Een stuk geschreven door Cézanne Tegelberg in 2021, voordat we begonnen repeteren voor de voorstelling.
“Eén van de grootste tragedies van de mensheid is de illusie van afgescheidenheid” - Einstein
De term ‘heks’ wordt gebruikt om te onderdrukken, te stigmatiseren. Maar de Heks is zoveel meer. Ze is de wijze vrouw, de ontembare, de heldere. De verbranding van de Heks is opgehouden omdat we opgehouden zijn in haar te geloven. Maar vrij is ze niet.
Intuïtie is een bekend fenomeen - zij is een belangrijk middel in onze besluitvorming, en tot veel, veel meer in staat dan wij mogelijk achten. Maar (met name) vrouwen zijn nog altijd bang om hier openlijk over te spreken. Bang voor de spreekwoordelijke heksenverbranding. Bang om voor Gek verklaard te worden door de maatschappij, of erger nog, door zichzelf. Terwijl onze intuitie ons helderste kompas is - als we haar maar niet vertroebelen met de ratio.
Tijd en ruimte zie ik niet als lineair maar als laagjes over elkaar, waar je af en toe doorheen kan kijken en zien hoe alles verbonden is. Emoties van anderen neem ik fysiek waar. Soms droom of teken ik dingen die ik de volgende dag pas tegenkom. In het systeem waarin ik opgroeide heerste echter de ratio. Wat ik zag bestond niet. Als volwassen kunstenaar begrijp ik inmiddels de artistieke beperking van de illusie van één werkelijkheid. De quantum mechanica kan mijn manier van waarnemen tegenwoordig best behoorlijk verklaren. Toch vecht ik nog altijd met mijn eigen ratio die constant bewijzen zoekt, die mij probeert weg te zetten als Waanzinnige. Dit verhaal opschrijven vind ik al enger dan toen ik uit de kast kwam als vrouw-die-op-vrouwen valt.
Laatst vertelde mijn dochter me dat heksen heel naar waren. Groen met hoge hoeden en dat ze kindjes eten. Dat had ze ergens gehoord. Onschuldig natuurlijk, maar ik voelde me toch gepakt. Omdat het gesprek daarmee onmogelijk was geworden. Heksen waren eng en spoken bestaan niet. Einde verhaal.
Terwijl ze zo gaaf is, de Heks. Grootmoeder Wilg, Eucalypta, Kali, Baba Yaga. Ik bewonder die vrouw omdat ze zich nooit verontschuldigt voor wie ze is. Omdat ze eerlijk is in al haar lelijkheid (en daarmee woest aantrekkelijk, eigenlijk). Geen sociaal wenselijk gedrag vertoont. Zich niet bezighoudt met botox of ‘beautify me’. Omdat ze vol vuur iedereen vertegenwoordigt die zich niet kan of wil voegen naar onze systemen.
Eigenlijk is Heks zijn niets anders dan de bereidheid om zonder oordeel te luisteren met alle zes je zintuigen. En vervolgens schaamteloos jezelf te zijn.
Gebrek aan bereidheid om de waarneming van anderen te accepteren als deze verschilt van die van onszelf staat aan de basis van bijna al onze menselijke conflicten. Aan den lijve ondervinden dat waarneming subjectief is kan de stellige overtuiging van enkelvoudige waarheid uitdagen.
Door het publiek te laten verdwalen in de waarneming van de heks, in een lineair verhaal waar ze ondertussen dwars doorheen kunnen kijken, hoop ik de ratio te overtuigen om wat ruimte te maken voor de intuïtie. Ruimte voor ons vergeten luisteren. Zodat we het herkennen, straks, als het belangrijk is.
Met deze voorstelling wil ik de Heks bevrijden - de Heks in mij, de Heks in mijn dochter, de Heks in het publiek. Niks einde verhaal. Begin verhaal…
De term ‘heks’ wordt gebruikt om te onderdrukken, te stigmatiseren. Maar de Heks is zoveel meer. Ze is de wijze vrouw, de ontembare, de heldere. De verbranding van de Heks is opgehouden omdat we opgehouden zijn in haar te geloven. Maar vrij is ze niet.
Intuïtie is een bekend fenomeen - zij is een belangrijk middel in onze besluitvorming, en tot veel, veel meer in staat dan wij mogelijk achten. Maar (met name) vrouwen zijn nog altijd bang om hier openlijk over te spreken. Bang voor de spreekwoordelijke heksenverbranding. Bang om voor Gek verklaard te worden door de maatschappij, of erger nog, door zichzelf. Terwijl onze intuitie ons helderste kompas is - als we haar maar niet vertroebelen met de ratio.
Tijd en ruimte zie ik niet als lineair maar als laagjes over elkaar, waar je af en toe doorheen kan kijken en zien hoe alles verbonden is. Emoties van anderen neem ik fysiek waar. Soms droom of teken ik dingen die ik de volgende dag pas tegenkom. In het systeem waarin ik opgroeide heerste echter de ratio. Wat ik zag bestond niet. Als volwassen kunstenaar begrijp ik inmiddels de artistieke beperking van de illusie van één werkelijkheid. De quantum mechanica kan mijn manier van waarnemen tegenwoordig best behoorlijk verklaren. Toch vecht ik nog altijd met mijn eigen ratio die constant bewijzen zoekt, die mij probeert weg te zetten als Waanzinnige. Dit verhaal opschrijven vind ik al enger dan toen ik uit de kast kwam als vrouw-die-op-vrouwen valt.
Laatst vertelde mijn dochter me dat heksen heel naar waren. Groen met hoge hoeden en dat ze kindjes eten. Dat had ze ergens gehoord. Onschuldig natuurlijk, maar ik voelde me toch gepakt. Omdat het gesprek daarmee onmogelijk was geworden. Heksen waren eng en spoken bestaan niet. Einde verhaal.
Terwijl ze zo gaaf is, de Heks. Grootmoeder Wilg, Eucalypta, Kali, Baba Yaga. Ik bewonder die vrouw omdat ze zich nooit verontschuldigt voor wie ze is. Omdat ze eerlijk is in al haar lelijkheid (en daarmee woest aantrekkelijk, eigenlijk). Geen sociaal wenselijk gedrag vertoont. Zich niet bezighoudt met botox of ‘beautify me’. Omdat ze vol vuur iedereen vertegenwoordigt die zich niet kan of wil voegen naar onze systemen.
Eigenlijk is Heks zijn niets anders dan de bereidheid om zonder oordeel te luisteren met alle zes je zintuigen. En vervolgens schaamteloos jezelf te zijn.
Gebrek aan bereidheid om de waarneming van anderen te accepteren als deze verschilt van die van onszelf staat aan de basis van bijna al onze menselijke conflicten. Aan den lijve ondervinden dat waarneming subjectief is kan de stellige overtuiging van enkelvoudige waarheid uitdagen.
Door het publiek te laten verdwalen in de waarneming van de heks, in een lineair verhaal waar ze ondertussen dwars doorheen kunnen kijken, hoop ik de ratio te overtuigen om wat ruimte te maken voor de intuïtie. Ruimte voor ons vergeten luisteren. Zodat we het herkennen, straks, als het belangrijk is.
Met deze voorstelling wil ik de Heks bevrijden - de Heks in mij, de Heks in mijn dochter, de Heks in het publiek. Niks einde verhaal. Begin verhaal…